Skip to main content

Veel ouders worstelen met de vraag hoe ze kunnen bijdragen aan het verbeteren van het mentaal welzijn van hun tiener. Het begint met je bewust zijn van je woordkeuze. Hieronder vind je enkele voorbeelden en hoe je door je woordkeuze in verbinding blijft met je tiener. Hoe bouw je een brug waar je eerst een stenen muur ervoer?


Er is een verandering die plaatsvindt wanneer je een tiener in huis hebt. Vanaf ongeveer het tiende levensjaar van je kind kun je geconfronteerd worden met de heftigere emotionele reacties van je tiener. Een voorproefje van de geleidelijke veranderingen die nog meer gaan komen.


Het gebeurt niet van de ene op de andere dag. Veel ouders die ik spreek geven aan dat, eenmaal officieel in de tienerjaren, het contact met hun tiener minder (fijn) wordt.

Oogrollen, zich steeds vaker terug trekken op hun kamer en de eerst zo gewaardeerde mening wordt nu als ‘stom’ of ‘wat weet je ervan’ bestempeld.

Natuurlijk niet elke dag, of de hele tijd, maar het is er wel. Het sluipt er langzaam en ongemerkt in. Onverwachte en soms pijnlijke reacties en woorden die afbreuk doen van jullie eerst zo warme en goede connectie.

Toen ik startte met mijn opleiding tot toegepast psycholoog zat ik zelf als moeder zelf in deze fase. Daarnaast ging ik aan het werk met deze doelgroep als coach op het mbo. Ik maakte de ontwikkeling van tieners dus op twee fronten mee. Tijdens mijn opdrachten voor school dook ik in de onderzoeken en de wijsheden die over tieners en hun ontwikkeling naar volwassenheid te vinden zijn. Verder sprak ik veel met vrienden, die in dezelfde levensfase zaten. Van hen kreeg ik veel informatie over de praktijk en verschillende manieren om hier praktisch mee om te gaan.

In mijn eigen werk zag ik de positieve maar regelmatig ook negatieve invloed die ouders op hun tieners hebben. Ik hoorde de gesprekken van de tieners onderling over volwassenen en hun meningen en verwachtingen. Deze observaties kon ik dankzij mijn studie meteen koppelen aan de theorie. Ik ben overtuigd dat we als ouders ook in de tienerjaren nog een significant verschil kunnen maken in het welzijn van onze kinderen.

Een vraag als keerpunt

Ouders die ik spreek proberen om het contact met hun tiener goed te houden en een fijne sfeer te houden in huis. De vraag die als kantelpunt werkt voor vele ouders is: ‘Helpt mijn manier van communiceren om contact te maken of maak ik de afstand juist groter. Met andere woorden: Ben ik een brug aan het bouwen of help ik mijn kind een muur te metselen?

Bruggen bouwen met woorden

Of we het ons nu realiseren of niet, met onze woorden, zijn we in staat om bruggen te bouwen.

Hier zijn enkele voorbeelden:

School

Je merkt op bij je tiener dat de interesse voor school en daarmee ook de inzet afneemt. Dat wil je graag bespreken. Je tiener komt thuis uit school en je zit klaar met wat drinken en wat lekkers.

Jij probeert te verbinden, (een brug te bouwen) en verwacht rustig het gesprek te kunnen gaan voeren.

Maar je tiener komt thuis, ziet jou zitten en denkt alleen maar: ‘Oh boy, dit belooft niet veel goed; hoe kom ik hier onderuit?’ En trekt dus een muur op.

Het kan ook anders

Jullie zijn samen onderweg, hebben het over alledaagse dingen.

Je tiener maakt een opmerking over school en je haakt erop aan door een open algemene vraag te stellen, bijvoorbeeld: ‘Wat vind je echt leuk op school?’ Je tiener vertelt óf wat leuk is óf misschien dat alles stom is, maar je hebt een natuurlijk gesprek waar je met luchtige vragen een brug bouwt en meer te weten komt over wat je tiener bezighoudt.

Nog een voorbeeld

Je komt thuis na een dag werken en komt terecht in oorverdovende geluiden van een song waar je tiener naar luistert. Je eerste reactie is: “Hé doe uit, we hebben nog buren.

Ik begrijp niet waarom je daarnaar luistert, dat is toch geen muziek. Neem het mee naar je kamer of draag een koptelefoon. Ik wil het niet horen.”

Het kan ook anders:

“Zo dat is een oorverdovend welkom, nieuwe muziek? Wil je het me straks even laten horen?”

Met je eerste reactie help je een muur te bouwen. Kritiek leveren op deze manier is niet opbouwend en met wegsturen bereik je geen dialoog.

Je alternatieve reactie geeft begrip. Daarnaast zal je als je vraagt of het eerst iets zachter kan, omdat het na een drukke dag wel heel veel is, eerder begrip krijgen. Door oprechte interesse te tonen en er meer van te willen horen kan je meer horen over waarom het zo aanspreekt.

Bestel de bakbox met wachtbox
De wachtbox is een spel die bruggen bouwt

De gesprekken zullen niet altijd zo verlopen dat er alleen bruggen worden gebouwd. We gaan tieners niet bij elk verschil van smaak of mening aan ‘onze kant’ krijgen. Dat hoeft ook niet. Je tiener is de eigen identiteit aan het ontwikkelen.

Door jezelf in gesprek met je tiener steeds af te vragen of je een brug aan het bouwen bent’, wordt de verbinding, ondanks verschillen, minder snel verbroken. De sfeer thuis blijft beter. Verwacht echter niet dat het vanaf het eerste moment meteen goed gaat. Zowel jij als je tiener moeten moeten aan een andere manier van communiceren en omgang wennen, maar hoe langer je het volhoudt, hoe meer je zult merken dat de muur steeds minder snel wordt opgetrokken. Jullie verbinding wordt sterker en de pubertijd is daarmee een leuke tijd.

Leave a Reply